Dawniej życie było prostsze: o pozycji społecznej i rodzaju zajęcia decydowało urodzenie. I tak syn rolnika zostawał rolnikiem, a córka rzemieślnika – żoną rzemieślnika. W przeszłości ludzie nie mieli większej potrzeby znać swoich silnych stron, bo i tak ta wiedza nie miała żadnego znaczenia w ich życiu. Dziś jest inaczej. Dziś kwestia rozwoju, to konieczność. Większość z nas musi nauczyć się zarządzać sobą, nawet ci, których natura obdarzyła umiarkowanymi zdolnościami. Dlaczego? Bo przez blisko 50 lat kariery zawodowej musimy zachować bystrość umysłu i energię, a także wiedzieć, w jaki sposób i w którym momencie zmienić pracę.
Żeby móc to zrobić z sukcesem, potrzebny jest wgląd w nas samych. I odpowiedź na trzy pytania:
1. Co jest moją silną stroną?
Zazwyczaj ludziom wydaje się, że znają swoje sile strony. Niestety rzeczywistość wygląda inaczej. Po pierwsze dlatego, że nie doceniamy własnych atutów, a nasza uwaga zazwyczaj koncentruje się na niedostatkach; a po drugie dlatego, że nawet w określeniu niedostatków mylne diagnozy zdarzają się częściej, niż trafne.
Przeważnie, gdy przekazywałam informację zwrotną po badaniu Development Center wraz ze szczegółowym raportem zawierającym zarówno wykaz silnych, jak i słabych stron, wzrok odbiorcy wędrował w stronę słabości. Nie przeczę, że ważne jest, aby być świadomym swoich wad, ale przy jednoczesnym pominięciu silnych stron, wiele tracimy. Człowiek może efektywnie działać tylko w oparciu o swoje mocne strony. Wyników nie osiąga się w obszarach swoich słabości, a tym bardziej nie można ich oczekiwać na polu, na którym jesteśmy zupełnie niekompetentni.
Aby trafnie zidentyfikować swoje mocne strony, warto skorzystać z analizy informacji zwrotnej („Nieformalna 360-tka”).
Kiedy podejmujemy ważną decyzję lub działanie, powinniśmy w zwięzłej formie opisać oczekiwane rezultaty po to, aby po pewnym czasie porównać je z rzeczywistymi osiągnięciami. Warto poszukać w wynikach schematów:
– Jakie wyniki generujesz z łatwością?
– Jakie zdolności musisz udoskonalić, żeby osiągać wyniki, których oczekujesz?
– Jakie przekonania stoją na drodze osiągnięcia efektów, których pragniesz?
Jeśli wystarczy Ci konsekwencji, to po kilku takich próbach uzyskasz bezcenną wiedzę na własny temat. Analiza informacji zwrotnej dostarczy Ci nie tylko wiedzy o silnych stronach, ale również ujawni braki w kompetencjach, niedostatki wiedzy i konieczność doskonalenia konkretnych umiejętności.
2. W jaki sposób działam i pracuję?
Niewiele osób potrafi określić swoją metodę i styl pracy. Większość nawet nie wie, że każdy z nas pracuje inaczej. Zapewne z tego powodu ludzie powielają cudze metody pracy, niestety z marnymi efektami na końcu. Sposób naszego działania jest niepowtarzalny, bo wynika on z naszej osobowości. Metoda i styl pracy jest zdefiniowana na długo przedtem, zanim rozpoczniemy karierę zawodową. I nie można jej całkowicie zmienić, w każdym razie nie jest to łatwe.
Dobre wyniki osiągamy nie tylko wówczas, gdy wykonujemy pracę, do której predestynują nas wrodzone zdolności, ale również wówczas, gdy metoda i styl pracy pozwalają wykonać nam ją jak najlepiej.
Warto zatem zaobserwować siebie i odpowiedzieć sobie na pytania:
– W jakich okolicznościach pracuje Ci się najlepiej?
– Czy najbardziej efektywnie przetwarzasz informacje, kiedy możesz je przeczytać, czy kiedy słyszysz, jak inni o nich rozmawiają?
– Czy najwięcej osiągasz pracując z innymi ludźmi, czy wtedy, kiedy pracujesz sam?
– Czy najlepsze wyniki osiągasz wtedy, gdy podejmujesz decyzje, czy kiedy doradzasz innym w kluczowych kwestiach?
– Czy szczytową formę osiągasz pracując w warunkach stresujących, czy w przewidywalnym środowisku?
3. Jakie są moje wartości?
Praca w firmie, której system wartości jest sprzeczny z naszym własnym systemem, jest mało efektywna i dodatkowo bardzo frustrująca. Jeśli jesteś osobą nastawioną na jakość swojej pracy, a firma oczekuje ilości tu i teraz, to trudno będzie się porozumieć. Podobnie jest z pytaniem o to, co jest ważniejsze dla firmy: osiąganie wyników w krótkim czasie czy długofalowy rozwój? Czy skupić się na pozyskaniu większej ilości nowych klientów, czy też na dopieszczeniu tych, których już posiadamy?
Efektywność jednostki w jakiejkolwiek wspólnocie jest wysoka tylko wówczas, gdy między indywidualnym, a zbiorowym systemem wartości nie ma fundamentalnych sprzeczności. Nie muszą one być identyczne, ale muszą być na tyle bliskie, aby bezkonfliktowo współistnieć. Dlatego tak ważny jest proces właściwego doboru ludzi do organizacji. Nie wystarczą wysokie kompetencje, nie wystarczy dopasowanie do szefa i zespołu. Nie wystarczy silna motywacja. Potrzebne jest również zapewnienie tego aspektu – dopasowania do wartości firmy. Więcej o doborze ludzi do zespołu znajdziesz tutaj: „Błędy rekrutera w procesie rekrutacji”.
Odpowiedź samemu sobie, na te trzy pozornie proste pytania, jest podstawową kwestią każdego, kto myśli o odniesieniu sukcesu w życiu. Dziś firmy oczekują sukcesu od każdego, choć z założenia jest to niewykonalne. Nie istnieje przecież sukces bez porażek. Zarządzanie sobą decyduje o tym, jak skuteczni jesteśmy w działaniu i można śmiało powiedzieć, że potrzeba zarządzania sobą, rewolucjonizuje stosunki międzyludzkie.